Zakład Medycyny Fizykalnej został powołany do istnienia w 2012 roku.
W ramach Zakładu realizowane są następujące zajęcia dydaktyczne:
Zakład Medycyny Fizykalnej mieści się w budynku Wydziału Nauk o Zdrowiu w Katowiach w pokoju numer 314.
Realizacja badań statutowych:
dr n. med. Joanna Witkoś (e-mail: jwitkos@sum.edu.pl) (adiunkt badawczo-dydaktyczny)
Fizjoterapeuta i biolog, absolwentka dwóch kierunków studiów wyższych: Rehabilitacji Ruchowej ukończonej na Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie oraz Biologii ukończonej na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Dodatkowo absolwentka dwuletniego Studium Pedagogicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Tytuł doktora nauk medycznych uzyskała na Wydziale Lekarskim z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Dorobek naukowy to kilkadziesiąt publikacji wydanych w języku polskim i angielskim tematycznie korespondujących z fizjoterapią oraz obejmujących zagadnienia wpływu aktywności ruchowej na zmiany fizykochemiczne w organizmie człowieka. Dzięki połączeniu wiedzy z dwóch uzupełniających się dziedzin nauki w publikowanych pracach można zauważyć dokładną analizę i interpretację wpływu zabiegów fizykalnych na procesy biologiczne, w tym również na funkcje immunologiczne organizmu ludzkiego. Dbając o stały rozwój zawodowy regularnie bierze czynny udział w krajowych i międzynarodowych konferencjach naukowych oraz w specjalistycznych kursach zawodowych. Dodatkowo dr Joanna Witkoś posiada doświadczenie w edytowaniu i redagowaniu książek, które zdobyła będąc redaktorem naukowym monografii: Physiotherapy pressing issue of everyday practice, wydanej w roku 2012 w Raleigh, North Carolin. W roku 2014 jak i 2015 uzyskała nagrodę Rektora Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach w zakresie działalności dydaktycznej.
dr n. med. Katarzyna Knapik (e-mail: kknapik@sum.edu.pl) (adiunkt dydaktyczny)
W 2017 roku uzyskała stopień naukowy doktora na podstawie rozparawy pt. "Wpływ intensywnej redukcji masy ciała u zawodników uprawiających judo na parametry stresu oksydacyjnego". Jest Członkiem Polskiego Towarzystwa Krioterapii oraz Skarbnikiem Polskiego Towarzystwa Rehabilitacji Gastroenterologicznej. Zainteresowania naukowe objemują stres oksydacyjny oraz fizjologię wysiłku fizycznego. Autorka licznych publikacji oraz doniesień naukowych.
dr n. o zdr. Jan Budziosz (e-mail: jbudziosz@sum.edu.pl) (adiunkt dydaktyczny)
W 2014 roku uzyskał stopień naukowy doktora na podstawie rozprawy pt. "Wpływ pola elektromagnetycznego o niskiej częstotliwości na równowagę prooksydacyjno–antyoksydacyjną w strukturach ośrodkowego układu nerwowego szczurów". Jest Członkiem Polskiego Towarzystwa Krioterapii oraz Polskiego Towarzystwa Rehabilitacji Gastroenterologicznej. Zainteresowania naukowe obejmują stres oksydacyjny oraz zagadnienia związane z medycyną fizykalną.
dr n. o zdr. Grzegrz Onik (e-mail: gonik@sum.edu.pl) (adiunkt badawczo-dydaktyczny)
W 2018 roku uzyskał stopień naukowy doktora na podstawie rozprawy pt. "Wybrane zabiegi fizykalne a parametry reologiczne krwi u chorych z ranami przewlekłymi kończyn dolnych". Zaangażowany w prace Polskiego Towarzystwa Krioterapii (Skarbnik) oraz Polskiego Towarzystwa Rehabilitacji Gastroenterologicznej (członek Komisji Reiwzyjnej). Sekretarz Rady Naukowej SP ZOZ "REPTY" Górnośląskie Centrum Rehabilitacji im. gen. Jerzego Ziętka. Recenzent w czasopiśmie Journal of Orthopedic Research and Therapy oraz International Journal of Environmental Research and Public Health.
dr n. o zdr. Weronika Powrosło (e-mail: wpowroslo@sum.edu.pl) (asystent dydaktyczny)
W 2023 roku uzyskała stopień naukowy doktora na podstawie rozprawy pt. "Aktywność fizyczna kobiet w czasie ciąży i połogu a postrzeganie stresu i objawów depresyjnych po porodzie". Organizatorka oraz uczestniczka wielu wydarzeń naukowo-szkoleniowych z zakresu fizjoterapii oraz zarządzania w ochronie zdrowia. Autorka publikacji naukowych. Zaangażowana w prace komisji Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Wiceprzewodnicząca Rady Samorządu Doktorantów Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach na kadencję 2021-2022r. Członek Rady Samorządu Doktorantów Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach w latach 2018-2020 r.
Istnieje możliwość kontaktu z nauczycielami akademickim poza wyznaczonymi godzinami konsultacji, w tym przy użyciu platformy MS Teams, po wcześniejszym uzgodnieniu terminu pocztą elektroniczą.
Medycyna fizykalna - tematyka serminariów (jednolite, stacjonarne/niestacjonarne studia magisterskie, I rok, 1 semestr):
1. Zajęcia organizacyjne. Termoterapia: pojęcie ciepła suchego i wilgotnego. Zabiegi miejscowe i ogólne: działanie biologiczne, zastosowanie terapeutyczne, zagrożenia. Krioterapia: wpływ zimnych temperatur na organizm, działanie biologiczne, fizjologiczne reakcje na zimno. Podział zabiegów krioterapeutycznych.
2. Wodolecznictwo: biologiczne skutki zabiegów wodoleczniczych. Skale temperaturowe stosowane w wodolecznictwie. Rodzaje zabiegów wodoleczniczych. Zasady kwalifikacji chorego do zabiegów wodoleczniczych. Wziewania: fizyczne właściwości aerozoli. Biologiczne skutki działania aerozoli na organizm. Leki stosowane do wziewań, metodyka, podstawowe wskazania i przeciwwskazania.
3. Balneoterapia. Leczenie uzdrowiskowe.
Medycyna fizykalna - tematyka ćwiczeń (jednolite, stacjonarne/niestacjonarne studia magisterskie, I rok, 1 semestr):
1. Światłolecznictwo (sollux, promieniowanie UV, światło spolaryzowane).
2. Laseroterapia.
3. Ultradźwięki.
Medycyna fizykalna - tematyka ćwiczeń (jednolite, stacjonarne/niestacjonarne studia magisterskie, II rok, 2 semestr):
1. Krioterapia miejscowa.
2. Fala uderzeniowa.
Medycyna fizykalna - tematyka zajęć praktycznych (jednolite, stacjonarne/niestacjonarne studia magisterskie, III rok, 5 semestr):
1. Medycyna fizykalna w diagnostyce i terapii bólu. Medycyna fizykalna w cukrzycy.
2. Medycyna fizykalna w chorobie tętnic obwodowych.
Medycyna fizykalna - tematyka ćwiczeń (jednolite, stacjonarne/niestacjonarne studia magisterskie, III rok, 5 semestr):
1. Światłolecznictwo, laseroterapia, ultradźwięki - powtórzenie wiadomości.
2. Elektroterapia - powtórzenie wiadomości.
Medycyna fizykalna - tematyka seminariów (jednolite, stacjonarne/niestacjonarne studia magisterskie, III rok, 5 semestr):
1. Patofizjologia bólu. Zasady fizykalnego leczenia bólu. Patofizjologia i przebieg kliniczny zapaleń. Zasady fizykalnego leczenia zapaleń.
2. Patofizjologia i przebieg kliniczny obrzęków.
3. Leczenie fizykalne obrzęków pourazowych i limfatycznych.
4. Fizjologiczny przebieg gojenia się tkanek miękkich. Czynniki wpływające na proces gojenia się tkanek. Fizykalne wspomaganie gojenia się uszkodzonych tkanek. Fizykalne wspomaganie gojenia się ran.
5. Fala uderzeniowa, podstawy fizyczne i fizjologiczne. Zastosowanie w fizjoterapii i medycynie estetycznej. Zabiegi fizykalne w kosmetologii. Zabiegi fizykalne w odnowie biologicznej.
Karta przedmiotu dostępna pod adresem:
https://student.sum.edu.pl/dziekanat-wydzialu-nauk-o-zdrowiu-w-katowicach/#sylabusy-i-plany-studiw
Literatura:
1. Medycyna fizykalna w praktyce klinicznej. Kasprzak W, Mańkowska A. PZWL, 2020
2. Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA. Kasprzak W, Mańskowska A. PZWL 2020
3. Fizjoterapia z elementami klinicznymi. Straburzyńska-Lupa A, Straburzyński G. PZWL, 2008
4. Laseroterapia. Skrypt dla studentów fizjoterapii. Sieroń-Stołtny K (red). Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Katowice: 2013.
5. Medycyna fizykalna - wybrane zagadnienia. Skrypt dla studentów fizjoterapii. Sieroń-Stołtny K (red). Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach. Katowice: 2014.
Zasady uczestnictwa w zajęciach:
1. Student jest zobowiązany do przestrzegania Regulaminu Studiów w Śląskim Uniwersytecie Medycznym w Katowicach.
2. Obecność i punktualność na seminariach, ćwiczeniach, zajęciach praktycznych oraz wykładach jest obowiązkowa. Wszelkie nieobecności muszą być usprawiedliwione i zgłoszone prowadzącemu dane zajęcia.
4. Studenci są zobowiązani do uczestniczenia w zajęciach wyłącznie ze swoją grupą przydzieloną przez Dziekanat. W razie konieczności uzasadnionego odrabiania zajęć, należy zwrócić się z prośbą do prowadzącego celem ustalenia sposobu i terminu powyższego.
5. W przypadku nieobecności na zajęciach lub uzyskania oceny niedostatecznej student w ciągu dwóch tygodni od realizacji danego tematu zobowiązany jest do wykazania się wiedzą
i umiejętnościami z zakresu danego tematu (w przypadku kierunku standaryzowanego - wiedzą, umiejętnościami i kompetencjami społecznymi pozwalającymi na zaliczenie obowiązujących wg. standardów efektów uczenia się) w ramach godzin konsultacyjnych prowadzącego lub
(w sytuacjach wyjątkowych) innego terminu uzgodnionego z prowadzącym. W przypadku zwolnienia lekarskiego (po jego zakończeniu) obowiązuje 2 tygodniowy okres na zaliczenie treści programowych realizowanych podczas nieobecności Studenta. W przypadku dłuższej nieobecności, czas na odrobienie i uzupełnienie zaległości ustalony jest przez Kierownika Zakładu w porozumieniu z prowadzącym zajęcia.
6. W przypadku choroby lub innej przyczyny nieobecności na zajęciach student jest zobowiązany do poinformowania o zaistniałej sytuacji prowadzącego zajęcia najwcześniej jak to możliwe drogą elektroniczną (na adres mailowy) oraz ustalenia z prowadzącym sposobu
i możliwości odrobienia zajęć i zaliczenia właściwych im efektów uczenia się.
7. Brak uzupełnienia nieobecności powstałej w wyniku nieobecności na zajęciach i/lub notorycznie nie przygotowywanie się do zajęć może spowodować niedopuszczenie do końcowego zaliczenia przedmiotu w terminie pierwszym. 8. Obowiązuje aktywny udział w zajęciach. Studenci powinni być przygotowani do zajęć stosownie do wskazanej w gablocie tematyki w oparciu o zalecaną literaturę umieszczoną również na stronie internetowej Zakładu Medycyny Fizykalnej.
9. Podczas zajęć zabrania się: używania urządzeń elektrycznych (telefony komórkowe, smartwatche) oraz nagrywania, fotografowania i/lub filmowania zajęć.
10. Student zobowiązany jest do przestrzegania zasad odpowiedniego ubioru na zajęciach klinicznych (zajęcia praktyczne): obuwie zmienne, szpitalne ubranie ochronne (fartuch oraz spodnie) i identyfikator. Osoby bez szpitalnego ubrania ochronnego nie będą dopuszczone do zajęć praktycznych.
11. Podczas zajęć praktycznych Student jest zobowiązany się do przestrzegania tajemnicy służbowej, także w zakresie danych osobowych pacjentów, ich leczenia pielęgnacji
(w przypadku zapisu danych osobowych pacjentów do celów dydaktycznych, wymagane jest ich kodowanie lub wykorzystywanie inicjałów, uniemożliwiających identyfikację pacjentów).
12. Podczas ćwiczeń studenta obowiązuje strój i obuwie zmienne. 13. Terminy konsultacji prowadzących zajęcia dostępne w gablocie obok pokoju 314
w budynku Wydziału Nauk o Zdrowiu w Katowicach oraz na stronie internetowej www.medycynafizykalna.sum.edu.pl.
Zasady i tryb zaliczenia przedmiotu:
1. Przedmiot kończy się egzaminem pisemnym w formie testu jednokrotnego wyboru oraz egzaminem praktycznym. Termin egzaminu teoretycznego oraz praktycznego prowadzący zajęcia ustali w porozumieniu ze starotą roku.
2. Do egzaminu dopuszczeni będą studenci, którzy uczestniczyli we wszystkich zajęciach
z przedmiotu.
3. Końcowa ocena z przedmiotu ustalana jest w oparciu o średnią ocen uzyskanych z części teoretycznej i praktycznej egzaminu.
4. Próg 70% prawidłowych odpowiedzi jest warunkiem uzyskania pozytywnej oceny z części teoretycznej. Gdy test jest określony jako trudny, zgodnie z Zarządzeniem Rektora SUM osoba koordynująca przedmiot w porozumieniu z Kierownikiem Zakładu mogą obniżyć próg zaliczenia do 60%. Ocena końcowa ustalana jest na podstawie ilości punktów uzyskanych z zaliczenia:
• Bardzo dobry (5,0): zakładane efekty uczenia się zostały osiągnięte i w znacznym stopniu przekraczają wymagany poziom,
• Ponad dobry (4,5): zakładane efekty uczenia się zostały osiągnięte i w niewielkim stopniu przekraczają wymagany poziom,
• Dobry (4,0) – zakładane efekty uczenia się zostały osiągnięte na wymaganym poziomie,
• Dość dobry (3,5): zakładane efekty uczenia się zostały osiągnięte na średnim wymaganym poziomie,
• Dostateczny (3,0): zakładane efekty uczenia się zostały osiągnięte na minimalnym wymaganym poziomie,
• Niedostateczny (2,0): zakładane efekty uczenia się nie zostały uzyskane.
4. Wyniki testu muszą zostać ogłoszone najpóźniej 5 dnia roboczego od jego przeprowadzenia.
5. Przewodniczący Komisji Egzaminacyjnej informuje studentów o ocenie z egzaminu teoretycznego poprzez konto e-mail w domenie @365.sum.edu.pl.
6. Student ma prawo wglądu do swojej pracy (karta odpowiedzi, karta pytań oraz klucz odpowiedzi) w ciągu 5 dni roboczych od ogłoszenia wyników.
7. Student ma prawo do zgłoszenia przeprowadzającemu zaliczenia zastrzeżenia do przebiegu albo treści pytania egzaminacyjnego w ciągu 24 godzin przypadających w dni robocze od zakończenia egzaminu. Zastrzeżenie, wraz z uzasadnieniem, składa się w sposób pisemny. (§20 ust. 9. Regulamin Studiów w Śląskim Uniwersytecie Medycznym w Katowicach).
8. Egzamin praktyczny odbędzie się w terminie do 7 dni od momentu ogłoszenia ocen z części teoretycznej.
9. Do egzaminy praktycznego nie zostaną dopuszczeni studenci, którzy nie uzyskali pozytywnej oceny z części teoretycznej.
10. W zakresie umiejętności praktycznych skala ocen przedstawia się następująco:
• Bardzo dobry (5,0) - samodzielnie i bezbłędnie wykonuje procedurę z zakresu medycyny fizykalnej, wyczerpująco tłumacząc wykonywane czynności,
• Ponad dobry (4,5): samodzielnie i poprawnie prezentuje zadanie z niewielką pomocą nauczyciela,
• Dobry (4,0): poprawnie prezentuje zadanie z niewielką pomocą nauczyciela i/lub po sugestiach nauczyciela uzupełniając wypowiedź,
• Dość dobry (3,5): potrafi wykonać procedurę z medycyny fizykalnej popełniając jednak drobne błędy,
• Dostateczny (3,0): student potrafi zaprezentować procedurę z zakresu medycyny fizykalnej jednak drobne błędy, wykonanie techniki ma liczne poprawki i wskazówki nauczyciela,
• Niedostateczny (2,0): prezentowane zabiegi fizykalne są wykonane niepoprawne merytorycznie, większość wymaga korekty ze strony prowadzącego, pomimo licznych uwag nauczyciela popełnia rażące błędy.
11. Przewodniczący Komisji Egzaminacyjnej informuje o ocenie z egzaminu praktycznego bezpośrednio po jego zakończeniu.
12. Przewodniczący Komisji Egzaminacyjnej informuje studentów o ocenie z egzaminu poprzez system U10 (Wirtualna Uczelnia) w terminie do 3 dni od zakończenia egzaminu praktycznego.
Farmakologia w fizjoterapii - tematyka seminariów (jednolite stacjonarne/niestacjonarne studia magisterskie, V rok, 9 semestr):
1. Farmakologia ogólna. Niesteroidowe leki przeciwbólowe.
2. Opioidowe leki przeciwbólowe. Leki stosowane w chorobach reumatycznych.
Farmakologia w fizjoterapii - tematyka wykładów (jednolite stacjonarne/niestacjonarne studia magisterskie, V rok, 9 semestr):
1. Leki wpływające na układ nerwowy.
2. Leki wpływające na układ oddechowy. Leki stosowane w chorobach układu krążenia.
3. Problem nadużywania leków i substancji psychoaktywnych.
Karta przedmiotu dostępna pod adresem:
https://student.sum.edu.pl/dziekanat-wydzialu-nauk-o-zdrowiu-w-katowicach/#sylabusy-i-plany-studiw
Literatura:
1. Sieroń-Stołtny K.: Farmakologia dla fizjoterapeutów. Skrypt. Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach. Katowice: 2014.
2. Janiec W.: Kompendium farmakologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa: 2011.
3. Mutschler E, Geisslinger G, Kroemer HK, Schafer-Korting M, Ruth P.: Kompendium farmakologii i toksykologii Mutschlera. MedPharm. Wrocław: 2011.
Regulamin zajęć dydaktycznych z Farmakologii w fizjoterapii w roku akademickim 2025/2026
Zasady uczestnictwa w zajęciach:
1. Student jest zobowiązany do przestrzegania Regulaminu Studiów w Śląskim Uniwersytecie Medycznym w Katowicach.
2. Obecność i punktualność na seminariach, wykładach jest obowiązkowa. Wszelkie nieobecności muszą być usprawiedliwione i zgłoszone prowadzącemu dane zajęcia.
4. Studenci są zobowiązani do uczestniczenia w zajęciach wyłącznie ze swoją grupą przydzieloną przez Dziekanat. W razie konieczności uzasadnionego odrabiania zajęć, należy zwrócić się z prośbą do prowadzącego celem ustalenia sposobu i terminu powyższego.
5. W przypadku nieobecności na zajęciach lub uzyskania oceny niedostatecznej student w ciągu dwóch tygodni od realizacji danego tematu zobowiązany jest do wykazania się wiedzą
i umiejętnościami z zakresu danego tematu (w przypadku kierunku standaryzowanego - wiedzą, umiejętnościami i kompetencjami społecznymi pozwalającymi na zaliczenie obowiązujących wg. standardów efektów uczenia się) w ramach godzin konsultacyjnych prowadzącego lub
(w sytuacjach wyjątkowych) innego terminu uzgodnionego z prowadzącym. W przypadku zwolnienia lekarskiego (po jego zakończeniu) obowiązuje 2 tygodniowy okres na zaliczenie treści programowych realizowanych podczas nieobecności Studenta. W przypadku dłuższej nieobecności, czas na odrobienie i uzupełnienie zaległości ustalony jest przez Kierownika Zakładu w porozumieniu z prowadzącym zajęcia.
6. W przypadku choroby lub innej przyczyny nieobecności na zajęciach student jest zobowiązany do poinformowania o zaistniałej sytuacji prowadzącego zajęcia najwcześniej jak to możliwe drogą elektroniczną (na adres mailowy) oraz ustalenia z prowadzącym sposobu
i możliwości odrobienia zajęć i zaliczenia właściwych im efektów uczenia się.
7. Brak uzupełnienia nieobecności powstałej w wyniku nieobecności na zajęciach i/lub notorycznie nie przygotowywanie się do zajęć może spowodować niedopuszczenie do końcowego zaliczenia przedmiotu w terminie pierwszym. 8. Obowiązuje aktywny udział w zajęciach. Studenci powinni być przygotowani do zajęć stosownie do wskazanej w gablocie tematyki w oparciu o zalecaną literaturę umieszczoną również na stronie internetowej Zakładu Medycyny Fizykalnej.
9. Podczas zajęć zabrania się: używania urządzeń elektrycznych (telefony komórkowe, smartwatche) oraz nagrywania, fotografowania i/lub filmowania zajęć.
10. Terminy konsultacji prowadzących zajęcia dostępne w gablocie obok pokoju 314
w budynku Wydziału Nauk o Zdrowiu w Katowicach oraz na stronie internetowej www.medycynafizykalna.sum.edu.pl.
Zasady i tryb zaliczenia przedmiotu:
1. Przedmiot kończy się zaliczeniem pisemnym w formie testu jednokrotnego wyboru, którego termin prowadzący ustali w porozumieniu ze starotą roku.
2. Do zaliczenia końcowego dopuszczeni będą studenci, którzy uczestniczyli we wszystkich zajęciach z przedmiotu.
3. Próg 70% prawidłowych odpowiedzi jest warunkiem uzyskania pozytywnej oceny. Gdy test jest określony jako trudny, zgodnie z Zarządzeniem Rektora SUM osoba koordynująca przedmiot w porozumieniu z Kierownikiem Zakładu mogą obniżyć próg zaliczenia do 60%. Ocena końcowa ustalana jest na podstawie ilości punktów uzyskanych z zaliczenia:
• Bardzo dobry (5,0) – zakładane efekty uczenia się zostały osiągnięte i w znacznym stopniu przekraczają wymagany poziom,
• Ponad dobry (4,5) – zakładane efekty uczenia się zostały osiągnięte i w niewielkim stopniu przekraczają wymagany poziom,
• Dobry (4,0) – zakładane efekty uczenia się zostały osiągnięte na wymaganym poziomie,
• Dość dobry (3,5) – zakładane efekty uczenia się zostały osiągnięte na średnim wymaganym poziomie,
• Dostateczny (3,0) - zakładane efekty uczenia się zostały osiągnięte na minimalnym wymaganym poziomie,
• Niedostateczny (2,0) – zakładane efekty uczenia się nie zostały uzyskane.
4. Wyniki testu muszą zostać ogłoszone najpóźniej 5 dnia roboczego od jego przeprowadzenia.
5. Student ma prawo wglądu do swojej pracy (karta odpowiedzi, karta pytań oraz klucz odpowiedzi) w ciągu 5 dni roboczych od ogłoszenia wyników.
6. Student ma prawo do zgłoszenia przeprowadzającemu zaliczenie zastrzeżenia do przebiegu albo treści pytania testowego w ciągu 24 godzin przypadających w dni robocze od zakończenia egzaminu. Zastrzeżenie, wraz z uzasadnieniem, składa się w sposób pisemny (§20 ust. 9. Regulamin Studiów w Śląskim Uniwersytecie Medycznym w Katowicach).
